تاثیر عدم پرداخت ثمن معامله در تنظیم سند رسمی

س: چنانچه  در معامله ای، ثمن آن پرداخت نگردد آیا الزام به تنظیم سند رسمی منوط به پرداخت ثمن است یا خیر؟

ج: با توجه به اینکه مطابق ماده ۳۶۲ قانون مدنی، به محض ایجاب و قبول، بایع مالک ثمن می گردد و خریدار نیز مالک مبیع و طبق ماده ۲۱۹ و ۲۲۰ همان قانون، از جمله لوازم عقلی ، عرفی و قانونی انتقال مالکیت، تنظیم سند رسمی است لذا صدور قرار عدم استماع دعوی الزام به تنظیم رسمی و یا منوط نمودن آن به پرداخت ثمن، فاقد وجاهت قانونی است چه اینکه بایع میتواند با تقدیم دادخواست، حق خود را در خصوص مطالبه ثمن معامله محفوظ دارد بنابراین؛ با تقدیم دادخواست خریدار مبنی بر الزام به تنظیم سند رسمی، باید نسبت به صدور حکم  تنظیم سند رسمی اقدام شود زیرا تنظیم سند رسمی، منوط و مشروط به پرداخت ثمن معامله نیست مگر اینکه چنین امری صراحتا" در قرارداد شرط شده باشد. بدیهی است فروشنده میتواند به صورت جداگانه با تقدیم دادخواست مستقل، مطالبه ثمن نماید. از سوی دیگر به نظر می رسد صدور حکم به تنظیم سند رسمی با قید اینکه بدوا" ثمن معامله به فروشنده پرداخت گردد، محل ایراد اساسی است زیرا پرداخت ثمن معامله، منوط به مطالبه رسمی وفق ماده ۲ قانون آیین دادرسی مدنی و با تقدیم دادخواست وفق ماده ۴۸ قانون آیین دادرسی مدنی است و  اعمال حق حبس و یا مطالبه ثمن معامله، صرفاً باید از طریق تقدیم دادخواست باشد و صدور حکم نباید مشروط باشد بلکه باید منجز و قطعی باشد.