تغيير تاريخ تولد اشخاص

س : آیا تاریخ تولد در اسناد سجلی قابل تغییراست؟

   به صراحت صدر ماده واحده قانون حفظ اعتبار اسناد سجلی و جلوگیری از تزلزل آنهامصوب 1367/11/2 تغيير تاريخ تولد اشخاص ممنوع است لذا به لحاظ جلوگيري از تزلزل اسنادسجلي و حفظ اعتبار آنها ، چنانچه شخصی مدعي شود كه تاريخ واقعي تولد وي ، 5 ویا كمتر از 5 سال با تاريخ مندرج در شناسنامه ثبت احوال تفاوت دارد ،به هيچ وجه امكان تغيير آن وجود ندارد و در صورت طرح چنين ادعايي ، اولا" : مرجع صالح به رسيدگي دادگاه است و نه كميسيون ثبت احوال ثانيا"‌: دادگاه نيز به لحاظ صدر ماده واحده ،بايد حكم بر بيحقي (بطلان دعوی) و بنابر نظري ،قرار عدم استماع دعوي صادر نمايد .

   بر این مبنا چنانچه شخصي مدعي شود تاريخ واقعي تولد او بيشتر از 5 سال با تاريخ مندرج در شناسنامه سجلي او تفاوت دارد اولا" : مرجع صالح به رسيدگي اين ادعا ، كمیسيون مستقر است و نه دادگاه ثانيا" : امكان تغيير تاريخ تولد به استناد تبصره ماده واحده مذكور با رعايت شرايط مذكور در ماده وجود دارد و علت این جواز نیز برتری دادن حقوق فردی(مهم بودن تفاوت سن بالای 5 سال برای شخص) بر حقوق حاکمیتی(اعتبار اسناد سجلی) است.

   نتيجه اينكه : تغيير تاريخ تولد چنانچه 5 سال یا كمتر از 5 سال باشد مطلقا" پذيرفته نيست و بالاي 5 سال نیز با شرايطي مورد پذيرش است که رای وحدت رویه شماره599-1374/4/13 (ضمن تعیین مرجع صالح به رسیدگی) بر  این ممنوعیت،تاکید کرده است.بنابراين استدلال برخي محاكم مبني بر امكان تغيير تاريخ تولد كمتر از 5 سال ( همانند بالاي 5 سال ) ، با صدر ماده واحده و هدف مقنن در تعارض بوده و با فلسفه وضع قانون نيز منافات دارد : چه اينكه نميتوان ماده واحده - كه مبین ممنوعيت مطلق است - را با چنين تفسيري نقض كرد. بعبارت دیگر : تبصره  بايد در چارچوب صدر ماده تفسير شود تا لغو بودن صدر ماده تداعي نشود، اگر چه نیاز به تفسیر نیز ندارد!