تقلب در اخذ حكم اعسار ( ماده 16 قانون نحوه اجراي محكوميتهاي مالي 1394)

   س : آيا اثبات اينكه خواهان دعوي اعسار از محكوم به ، با خدعه و بصورت غير واقع خود را معسر قلمداد نموده است ؛ در قالب درخواست است يا دادخواست ؟یا شکایت کیفری؟ مرجع رسيدگي به ادعاي مذكور كدام است ؟

   ج :بنابر یک نظر با توجه به اينكه حكم اعسار خواهان ، طي دادنامه جداگانه حقوقي صادر شده است و داراي اعتبار امر مختومه است،لذا دعوي اثباتي مذكور (كه در قالب دعوي اثبات ايسار درتاريخ معين طرح مي شود ) بايد به موجب دادخواست باشد نه درخواست ؛ چه اينكه نتيجه دعوي مذكور، در پرونده اعسار از محكوم به مؤثر خواهد بود ( حكم اعسار نقض مي شود ) و لذا بايد حق دفاع براي شخص قائل بود و اين امر ، جز با طرح دعوی و تقدیم دادخواست متصور نيست . بر این مبنا پس ازطرح  دعوي مذكور و اثبات ايسار وي در تاريخ معلوم (چنانچه قائل به طرح دعوی کیفری در بدو امر نباشیم) ، بايد با  طرح شكايت مجدد در محكمه كيفري ( و نه حقوقي ) ، ضمن صدور حكم به نقض حكم اعسار از محكوم به ، مدعي اعسار را به مجازات تعزيري درجه 7 محكوم نمود. 

اما اقرب به صواب اینست که اساسا" باید قائل به طرح اولیه موضوع در محكمه كيفري بود و نه حقوقي چه اینکه ماده 16 قانون مذکور ، ضمانت اجرای کیفری اخذ حکم اعسار با خدعه را بیان مینماید و نظریه اخذ حکم حقوقی اثبات ایسار یا اثبات خدعه و سپس طرح دعوی کیفری،خلاف قاعده دسترسی سریع و آسان به عدالت قضایی است.